Ryczałt od dochodów spółek, szerzej znany jako estoński CIT, nie jest przeznaczony dla każdego. Podstawowym warunkiem jest… bycie podatnikiem CIT. Zatem wspólnicy spółki cywilnej nie mogą wybrać opodatkowania w formie ryczałtu od dochodów. Mogę jednak zdecydować o przekształceniu w spółkę o formie prawnej dopuszczonej przez przepisy o estońskim CIT (czyli jakąkolwiek spółkę kapitałową, spółkę komandytową czy komandytowo-akcyjną). Czy taka spółka będzie mogła stać się płatnikiem estońskiego CIT zaraz po przekształceniu, czy musi przejść przez okres 2-letniej karencji? Czy takie przekształcenie i wejście w estoński CIT będzie neutralne dla spółki? Z jakimi innymi wiąże się konsekwencjami?
Na początek – podstawy. Opodatkowaniu ryczałtem może podlegać podatnik, który m.in. prowadzi działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej, prostej spółki akcyjnej, spółki komandytowej, spółki komandytowo-akcyjnej.
Jednocześnie ustawa jest bardzo rygorystyczna względem podmiotów powstałych lub posiadających majątek otrzymany w wyniku różnego typu reorganizacji. W szczególności przepisy przewidują dwuletnią karencje (brak możliwości opodatkowania estońskim CIT) w stosunku do podmiotów, które powstały z połączenia lub podziału lub otrzymały aport w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.
Ustawa jednak nie zawiera żadnych ograniczeń w stosunku do podmiotów powstałych z przekształcenia.
Tym samym spółka powstała z przekształcenia spółki cywilnej może wybrać opodatkowanie estońskim CIT.
Przed podjęciem decyzji należy obliczyć, czy spółka będzie miała do zapłacenia ewentualny podatek, tzw. dochód z przekształcenia. Dochód z przekształcenia dotyczy wyłącznie podatnika utworzonego w wyniku przekształcenia spółki, którego pierwszy rok podatkowy po przekształceniu jest jednocześnie pierwszym rokiem opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.
Podstawę opodatkowania oblicza się jako kwotę odpowiadającą sumie nadwyżek wartości poszczególnych składników majątku, ustalonych dla wyniku finansowego netto zgodnie z przepisami o rachunkowości, na dzień przekształcenia, ponad ich wartość podatkową ustaloną na ten dzień. Upraszczając, podatek jest płatny od nadwyżki wartości księgowej ponad wartość podatkową aktywów. Zatem dochód od przekształcenia jest wyłącznie w sytuacji, gdy takie różnice (bilansowe a podatkowe) wystąpią w spółce cywilnej.
Oprócz tego podstawowego uprawnienia wydaje się, że spółka, powstała z przekształcenia spółki cywilnej, będzie traktowana przez przepisy o estońskim CIT jako spółka rozpoczynająca działalność. Oznacza to dodatkowe „bonusy”.
W szczególności spółka taka nie musi w roku „rozpoczęcia działalności” i 2 lat podatkowych bezpośrednio po nim następujących zatrudniać co najmniej 3 osób. Dopiero od drugiego roku podatkowego podatnik jest obowiązany do corocznego zwiększenia zatrudnienia o co najmniej 1 etat w pełnym wymiarze czasu pracy aż do osiągnięcia wielkości zatrudnienia wymaganej przez przepisy.
>>> UWAGA NA ZMIANY W PODEJŚCIU DYREKTORA KIS<<<
Dodatkowo z marszu za spełniony uznaje się w pierwszym roku inny warunek objęcia estońskim CIT. Spółka nie musi wykazywać, że mniej niż 50% przychodów z działalności osiągniętych w poprzednim roku podatkowym, liczonych z uwzględnieniem kwoty należnego podatku od towarów i usług, pochodzi z wierzytelności, z odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek, z części odsetkowej raty leasingowej, z poręczeń i gwarancji, z praw autorskich lub praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw, ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych, z transakcji z podmiotami powiązanymi (w przypadku gdy w związku z tymi transakcjami nie jest wytwarzana wartość dodana pod względem ekonomicznym lub wartość ta jest znikoma).
Wysokość opodatkowania dla spółki rozpoczynającej działalność to 10% podstawy opodatkowania – czyli jak dla małego podatnika.
Powyższy wniosek wypływa z analiz interpretacji podatkowych obejmujących warunki wejścia w estoński CIT.
Przykładowo, w interpretacji 0111-KDIB1-1.4010.438.2021.1.SGDyrektor KAS wskazał, że „Podatnicy traktowani są jako rozpoczynający działalność gospodarczą, jeżeli nie prowadzili takiej w roku poprzedzającym rok rozpoczęcia obecnej. Ponadto należy zauważyć, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiują pojęcia „dzień rozpoczęcia działalności”. Niemniej, na gruncie prawa podatkowego należy utożsamiać to pojęcie z dniem powstania podatnika.”
Spółka cywilna nie jest podatnikiem podatku CIT. Ba, nie jest nawet podatnikiem podatku PIT, gdyż są nimi jej wspólnicy. Tym samym na gruncie przepisów o estońskim CIT, spółka cywilna która przekształciła się współkę o formie prawnej dopuszczonej przez ustawę, nie tylko może niezwłocznie przyjąć ten sposób opodatkowania, lecz również jest traktowana jako spółka rozpoczynająca działalność.